Aşk ve para arasındaki bilinçdışı bağlantılar analist tarafından iyi bilinir. Analist, yoksullaşma korkusunun azalan sevme yeteneğinin bilinçdışı algılamasının tezahürü olduğu birçok vaka görmüştür. Psikiyatrik muayene odalarında korkunun erkeğin iktidarsızlık kuşkularına geri dönüldüğü başka vakalara da rastlanılmıştır. Aşk ve para fikirleri arasındaki bağlantıların giriftliği ve çokluğu, tekil bir ipucunu yalıtan ve onu yakından izleyen aşağıdaki görüşleri haklı çıkarır. Eşlerin harcadığı parayı düşündükleri zaman erkeklerin yaşadığı içerlemenin bilinçdışı anlamını tartışalım. Doğal olarak, karılarının savurgan olduğu suçlamasının haklılığına ya da haksızlığına karar vermek güçtür; bireysel durumlardaki bilinçli ve nesnel faktörlerle ilgilenmiyoruz.
Suçlamanın zorlanımlı bir biçimde yinelendiği birçok vakanın analizinde, bunun, arkasında başka bir suçlamanın kendisini gizlediği ve yalnızca bir perde olduğu belirginleşti. Kadına ve onun çok para harcamasına karşı sürekli yakınma, kadının erkeği güçten, özellikle cinsel güçten yoksun bıraktığı izlenimi tarafından bilinçdışı bir biçimde güdülenmişti. Başka bir deyişle, suçlamanın bilinçdışı içeriği, kadının kocasını kısırlaştırmakta olduğudur. Bu, aşk ya da onun cinsel güç şeklindeki temsilcisi için maddesel ikameye aktarılmış olan iğdiş korkusunun semptomatik bir ifadesidir. Yakınmanın bilinçdışı içeriği şudur: O, karım, beni cinsel güçten yoksun bırakıyor, beni iğdişediyor. Savurgan kadına karşı direnme, erkeğin iğdiş korkusundan kaynaklanan bilinçdışı eğilimlerin içeriye akmasıyla şiddetlenmiştir. Paranın aşk yerine ikamesinin bilinçdışı anlamı, bir alandan ötekine geçişin psikolojik açıklamasını sağlar ve bu yön değişiminin nasıl mümkün olduğunu bize gösterir. Çoğu erkek karısına aşk yerine para verir ve birçoğu da sevgi için bu ikameyi bile vermekten yakınır.
Bilinçdışının yöntemleri Tanrınınkiler kadar karanlıktır ama sonuçları açıkça anlaşılabilir. İki kişinin bilinçdışları arasındaki iletişim, onların para çıkarları alanında da anlaşılabilir. Ev kadınlarının büyük bir bölümü, sanki kocalarının para harcamakla ilgili korkuları psikolojik olarak gerçeğe dayanıyormuş gibi davranır ve bu “sanki”nin içinde bilinçdışı anlam vardır. Bu kadınlar bilinçdışı olarak parayı aşkın bir ikamesi olarak görürler. Parayı saçıp savururlar, çılgınca harcarlar ve bu yolla aşkı onlardan esirgeyen kocalarıyla ödeşirler. Kocalarının parasını harcayarak, bilinçdışı olarak onları iğdişederler, onları maddi güçten yoksun bırakırlar; birçok erkek tarafından maddesel güç bilinçdışı olarak cinsel güce eşkabul edilir.
Kadınların mantık yürütme şekillerine göre, onlara aşk vereceği yerde para harcayan bir erkek, onlara yalnızca ikinciyi en iyi biçimde sunmaktadır. Ama bu kadınlara kötü bir ikame ya da yetersizmiş gibi görünür ya da yalnızca düşüncesizce harcanabilir ölçüde yeterlidir.
Theodor Reik
Aşk ve Şehvet Üzerine
