Zamanın kendine ait bir şiddeti ve gücü var. Bu yüzden “hatırlamak» bize keder veren bir şey. Ama aynı anda, yaşamla doğa arasında, doğayla sanat arasında ve insanın kendisiyle bilinci arasında güçlü bir bağ kurmasına da vesile oluyor.
14 Ocak 1984 yılında Diyarbakır zindanında yeni bir ölüm orucu başlamıştı. Direnişin odağındaki 35. koğuşta yatan Orhan Keskin, davasının sonuçlanmasına ve tahliyesine çok az bir süre kalmasına rağmen direnişe katıldı. 40. günün sonunda hastaneye kaldırıldı. Orhan’ın annesi hastanede oğlunun yanına gelerek elindeki pamukla oğlunun ve diğerlerinin artık tükenmiş gövdelerini silmeye çalışırken, yanlarına gelen bir hastabakıcı der ki: “Teyze, çocuklar o kadar halsiz kalmışlar ki, silme! Onların canı yanıyor şimdi. İyilik yapmıyorsun oğluna, onun canı yanıyor.”
Kendimi bazen Orhan’ın annesi gibi, elindeki pamukla yaraları silerken, istemeden insanların canını yakan birisi olarak düşünüyorum.
“Anılar bizi saldırılara açık, acı çekmeye hazır hale getiriyor,” diyor Tarkovski ve devam ediyor: “Ama, insanın vicdanı da zamana bağlı ve yalnız onunla var oluyor.” Zamanın kendine ait bir şiddeti ve gücü var. Bu yüzden “hatırlamak» bize keder veren bir şey. Ama aynı anda, yaşamla doğa arasında, doğayla sanat arasında ve insanın kendisiyle bilinci arasında güçlü bir bağ kurmasına da vesile oluyor. Bu tarafıyla da sağaltıcı, diri tutucu bir şey. Kişinin bilincini diri tutuyor. Vicdanını yani…
Almanya’da bir toplama kampını gezerken kamp yakınında büyükçe bir mezar taşı görmüştüm. Ziyaretçiler yaşananları unutmadıklarını göstermek için mezar taşının üzerine küçük taşlar bırakıyorlardı. Her küçük taş ayrı bir hatırlamanın simgesi gibi!
Yazılarım, toplumsal hafızamızın mezar taşma bırakılan küçücük taşlar kadar olsun yeter. Unutmayı engeller ve bu yüzden iyidir. Unutmak ihanettir çünkü!
Ercan Kesal
Kaynak: Cin Aynası
Sayfa Sayısı: 292 | Baskı Yılı: 2016 | Yayınevi: İletişim Yayıncılık | İlk Baskı Yılı : 2016
