Devamı…Svagito R. Liebermeister: Kişisel vicdanın kökeni çocukluğun erken dönemleridir
Vicdan
Lev Tolstoy: İnsanın kabul edebileceği tek yargıç da kendi vicdanıdır…
Tolstoy’un ağırlıklı düşüncesine göre-, devrimcilerin istedikleri gibi, mülkiyet sahiplerinin elinden mülkiyetlerinin zorla alınmasıyla, aşağıdan yukarı doğru değil, fakat varlıklarından kendiliklerinden ödün vermeleriyle, yukarıdan aşağıya doğru gerçekleştirilmelidir.
Devamı…Lev Tolstoy: İnsanın kabul edebileceği tek yargıç da kendi vicdanıdır…
Törelbilinç (Vicdan) İnsanın Kendine Dönüşü – Erich Fromm
«Yaptığı kötü bir şeyden sözeden ve onu düşünüp duran kişi, içine gömüldüğü kötülüğü düşünüyor demektir. O, böyle bir durumda düşündüğü şeye tüm ruhuyla yakalanmıştır. Bu nedenle, hâlâ kötülüğün ta içindedir.
Devamı…Törelbilinç (Vicdan) İnsanın Kendine Dönüşü – Erich Fromm
Nietzsche: Unutkanlık olmadan ne mutluluk, ne umut, ne de şimdi mümkün olurdu
Budur, ruhun düzeninin, huzurun, görgünün koruyucusu, adeta bekçisi olan, söylendiği gibi, etkin unutkanlığın yararı: buradan da hemen görülüyor ki, unutkanlık olmadan ne mutluluk, ne neşe, ne umut, ne kıvanç, ne de şimdi mümkün olurdu.
Devamı…Nietzsche: Unutkanlık olmadan ne mutluluk, ne umut, ne de şimdi mümkün olurdu
Friedrich Nietzsche: Ne de çok kan ve dehşet var tüm “iyi şeyler”in temelinde!..
“Suç”, “Vicdan Rahatsızlığı” ve Benzeri Şeyler
Vicdanı mı?.. Burada en yüce ve neredeyse yadırgatıcı biçimlenimi ile karşı karşıya bulunduğumuz “vicdan” kavramının ardında uzun bir geçmiş ve bir biçim dönüşümü olduğu hemen tahmin edilebilir.
Devamı…Friedrich Nietzsche: Ne de çok kan ve dehşet var tüm “iyi şeyler”in temelinde!..
Vicdan Özgürlüğü Üzerine – Michel de Montaigne
İhtiyatsızlıkla yönetildiği takdirde iyi niyetin insanları çok kınanılacak eylemlere ittiğini görmek işten bile değildir. Fransa’yı iç savaşların bu karışıklık durumuna iten tartışmada, en iyi, en aklı başında taraf kuşkusuz dini ve ülkenin eski siyasi düzenini muhafaza etmek isteyendir.
Erich Fromm: En iğrenç beraberlikleri bile kendimizle yalnız kalmaya yeğ tutuyoruz
İnsan, doğaya egemen olmak için yeni ve daha iyi araçlar yaratırken, bu araçların ağına düşmüş ve onlara anlam veren asıl ereğini “Kendini” yitirmiştir. Çağdaş insan bir tedirginlik ve giderek artan bir şaşkınlık duygusu yaşamaktadır. Çalışmakta, çabalamakta ama belirsiz bir şekilde, etkinliklerinin yararsız olduğu duygusuna kapılmaktadır.
Devamı…Erich Fromm: En iğrenç beraberlikleri bile kendimizle yalnız kalmaya yeğ tutuyoruz
Devlet Destekli Yasalar Yoluyla Öldürme: Vicdanı Rahat Katiller – Arno Gruen
Şiddete eğilim gösterenler sadece suçlular değildir. Temeli itaate yatkınlık olan bir dünyada yaşayan bütün insanlarda şiddet eğilimi mevcuttur. Eğer ancak itaatkar olduğumuzda kendimizi sevme hakkı bulabiliyorsak, bir zamanlar bizim de gösterdiğimiz itaatsizliği başka insanlarda öldürdüğümüzde kendimizi adil bir insan olarak hissedebiliyoruz. Sadece kendimizi içimizdeki eski düşmandan korumak için değil, aynı zamanda giderek büyüyen birikmiş öfkeyi boşaltmak için de düşmanlara ihtiyacımız var.
Böylece, yaşamdan nefret eder ve küçümserken kendimizi iyicil, yüce gönüllü ve insancıl hissediyoruz. Burada doğru olan sadece “aklı başında” görünmeye çalıştığımız, yani beklentilere cevap verdiğimizdir, çünkü kendi kendimizi ancak böyle sevebiliriz.
Devamı…Devlet Destekli Yasalar Yoluyla Öldürme: Vicdanı Rahat Katiller – Arno Gruen
Törelbilinç (Vicdan) İnsanın Kendine Dönüşü – Erich Fromm
“Vicdan, insanın kendi içindeki uyumun bilincidir”
Vicdanımızı dinleyebilmek için kendi kendimizi dinlemeye gücümüzün yetmesi gerekir. İnsanın kendi kendini dinlemesi çok güçtür. Çünkü bu sanat, modern insanda pek ender rastlanan bir yeteneği, kendi kendisiyle yalnız kalabilme yeteneğini gerektirir. Biz, gerçekte “Yalnız kalma” korkusuna kapılmış bulunuyoruz. En sudan ve giderek en iğrenç beraberlikleri, en anlamsız etkinlikleri bile, kendi kendimizle yalnız kalmaya yeğ tutuyoruz. Kendi kendimizle yüzyüze gelme olasılığından korkar gibiyiz. Tanımadığımz birisiyle karşılaşmaktan utanır gibiyiz.
Vicdanımızın sesinin savsaklanması belki belli bir suçluluk veya huzursuzluk bazan da yorgunluk ve kayıtsızlık tepkisiyle karşılanmaktadır. İnsan vicdanının sesinden kaçamaz ve uysalaştıramazsa fiziksel ve zihinsel hastalıklar ortaya çıkar.
Devamı…Törelbilinç (Vicdan) İnsanın Kendine Dönüşü – Erich Fromm
“Evet, orası öyle ama, diyorlar…” | Denemeler: Vicdan Üstüne – Montaigne
İç savaşlarımız sırasında kardeşimle birlikte yola çıktığımız bir gün kibar davranışlı bir bayana rastladık. Bizim hasımlarımızdan yanaymış, ama ben bilmiyordum; çünkü kendini olmadığı gibi gösteriyordu. Bu savaşların en kötü yanı bu işte: Düşmanınızla aranızda dil, kılık kıyafet ayrılığı olmadığı, aynı yasalar, aynı töreler, aynı hava içinde yetişmiş bulunduğunuz için öyle karışır ki her şey, yanılmaları, çatışmaları önlemek kolay olmaz. Bu yüzden tanınmadığım yerde kendi birliklerimize rastlamaktan bile korkardım, sorgu suale, daha da kötüsüne uğrayabilirim diye. Uğradığım da olmuştu eskiden: Böylesi bir karışıklık yüzünden adamlarımı, atlarımı yitirdim; hizmetimde çalışan soylu bir İtalyan çocuğunu da alçakça öldürdüler özenle büyüttüğüm bu İtalyan’la büyük umutlarla dolu güzelim bir çocukluk söndü gitti.
Devamı…“Evet, orası öyle ama, diyorlar…” | Denemeler: Vicdan Üstüne – Montaigne