Ernest Hemingway, mektuplarında, röportajlarında ve makalelerinde yazar dostlarına önerilerde bulunmayı severdi. Romanlarına baktığınızda da benzer şekilde yazmakla ilgili ayrıntılı bölümler hemen gözünüze çarpar. Hemingway’in yazdıkları genel olarak yıllar içinde sınama şansını bulduğu bazı yöntemlerden ve kendi deneyimlerinden oluşuyordu.
Larry W. Phillips’in derlemelerinden oluşan Yazma Üzerine, Hemingway’in yıllar boyunca son derece tutarlı biçimde yazma konusunu ele aldığını gösteriyor. Derlemedeki Hemingway alıntıları soyut, karmaşık, anlaşılmaz metinler değil, tersine çoğu somut önerilerden oluşuyor. Derlemeler konularına göre Yazarlık, Ne Hakkında Yazmalı?, Çalışma Alışkanlıkları, Karakterler, Başlıklar, Politika gibi 13 farklı bölümden oluşuyor.
İşte bu derlemeden bazı örnekler:
Yazarın Nitelikleri
- Hayatım boyunca kelimelere sanki onları ilk kez görüyormuşum gibi baktım…
- Adalet ve adaletsizlik anlayışından yoksun olan bir yazar, roman yazacağına dâhi çocukların gittiği bir okulun yıllığını düzenlesin daha iyi.
- Bir yazar için erken yaşta alınabilecek en iyi eğitim mutsuz bir çocukluktur.
Ne Hakkında Yazmalı?
- Ciddi bir şekilde yazabilmek için korkunç bir şekilde incinmiş olman gerekir. Ama bu lanet olası acıyı yaşadığında, kullan; onunla hile yapma. Ona bir bilim insanı gibi sadık kal, ancak sırf senin ya da seninle ilgili birinin başına geldi diye herhangi bir öneme sahip olduğunu da düşünme.
- Bugüne kadar elde ettiğim hangi başarı varsa, hakkında bilgi sahibi olduğum şeyleri yazmam sayesinde olmuştur.
- Madam, tüm hikâyeler, eğer yeterince devam ettirilirse ölümle sonuçlanır ve bunu sizden esirgeyen kişi de gerçek bir hikâye anlatıcısı değildir.
Yazarlara Öğütler
- Carlos, Juan’a küfrediyorsa her ikisi açısından da düşün. Yalnızca kimin haklı olduğunu düşünme… Bir yazar olarak hüküm vermemelisin. Anlamalısın.
Çalışma Alışkanlıkları
- Kendi çalışmalarınız hakkında konuşmak ya da yazmak son derece zor bir şeydir çünkü eğer iyiyse ne kadar iyi olduğunu bizzat bilirsiniz ama bunu siz dile getirirseniz kendinizi bok gibi hissedersiniz.
- Yazmak ve seyahat etmek zihninizi değilse bile kıçınızı genişletir ve ben ayakta yazmaktan hoşlanırım.
- Ben o kadar basit bir yazarım ki kitaplarımda bahsi geçen güne ilişkin sıcaklıklar ve hava durumu, yazdığım an dışarıda hissedilen havanın neredeyse aynısıdır.
- Benim alışkanlığım, akşam yemeğinden sonra, yazmadan önce ve yazarken asla içmemekti.
- Okulların tek yaptığı öğrencileri başarısız olarak sınıflandırmaktır.
- Yazarlık, nihayetinde, yalnız bir hayattır.
Karakterler
- Gerçek insanlar hakkında hikâyeler yazarken telefon numaraları ve adresleri dışındaki her şeyin o insanları yansıtmasını sağlamalısın.
- Soylu bir komünisti anlatacak olursan, böyle bir piçin muhtemelen mastürbasyon yaptığını ve bir kedi kadar da kıskanç olduğunu aklından çıkarma. İnsanları, insan, insan, insan olarak bırak ve onların sembollere dönüşmelerine izin verme.
Politika
- Daha önce pek çok vatansever gördüm ve canlarının yeterince yanması durumunda hepsi de diğer herkes gibi öldü ve bir kez öldüler mi de vatanseverlikleri birer efsane olmaktan başka bir işe yaramadı; bu onların yazınlarını kötü yönde etkiliyordu ve berbat şiirler yazmalarına neden oluyordu.
- Pek çok arkadaşım harika işlere, bazılarıysa hapse girdi. Ne var ki insanoğlunun halihazırda bildiklerine ekleyecek yeni bir şeyler bulamadığı sürece bunların hiçbirinin bir yazarın yazarlığına faydası yoktur. Bu durumda yazar gömüldüğünde tıpkı diğerleri gibi kokuşacaktır; tek fark, yaşarken politik bağlantılar kurduğu için cenazesine daha fazla çiçek yollanması olacak, sonrasındaysa daha da fazla kokuşacaktır.
Ernest Hemingway
Yazma Üzerine (Bilgi Yayınevi)
