Yalnızlık acı çekmektir; sevişmek acı çekmek…
Şu olabilir: duygulu insan, içtenliğini büyük bir eli açıklıkla harcayarak herhangi bir çapkının vardığı sonunca varabilir. Gülebilirsiniz, ama böyledir aşk. Hayatta hiçbir şey değerinden fazlasına alınmaya değmez. Ama duygululuk da değerlerin altüst edilmesinden başka bir şey değildir.
“Oysa herkes öldürür sevdiği şeyi,
Bu herkesçe biline.
Kimi sert bir bakışla yapar bunu,
Kimi övücü sözlerle.”
Hiç sakınmadan sevmek, karşılığı durmadan ödenen bir lükstür.
***
Hiç kimse karşılık beklemeden fedakârlık etmez. Bir pazarlama sorunundan başka bir şey değildir bütün bunlar.
Eğer öğrenmenin tek yolu acı çekmekse, bir başkasını inciterek onu en iyi şekilde eğitmeyi felsefe neden yasaklar, merak ediyorum doğrusu?
Eğer “dünyada, bu öz çıkaranı gözetme çengelinde, iyilik için tek güç vardır, bu da davaya bağlılıktır”, dersen, “Hangi dava?” diye sorarım. Çünkü davası kendi davasıyla aynı olmayan bir insana saldıracak ya da ona bir suçluymuş gibi davranacak olanlar herkesten önce dava sahipleridir. Öyleyse, bir davanın ne olduğu konusunda insanların yanılabileceklerini kabul ediyoruz demektir. Yanılma olanağı bir kere kabul edildi mi, senin bir davaya bağlanman bir öz – çıkarı ya da hesaplılık sorunu olmaktan başka ne olabilir? Kimi doğuştan kurnaz, kimi de öyle olmadığına göre, sorumluluk nerde kalıyor bu durumda?
Bir başkasını gerçekten seven insan bu ilişkinin neden “ömür boyunca” sürmesini istemekte direnir? Çünkü yaşamak acı çekmek, aşkın tadını tatmak ise duygusuzlaşmak demektir; bir ameliyatın ortasında kim ayılmak ister?
İnsanın sadece yaşayarak ve hayatını en iyi şekilde sürdürmeye çalışarak işlediği gizli, karanlık ve korkunç suçlarla karşılaştırıldığında, kanunların yasakladığı suçlar sıradan, önemsiz şeyler olarak görünür.
Yalnızlık acı çekmektir; sevişmek acı çekmek, malını mülkünü çoğaltmak ya da yığınlara karışmak acı çekmek; bütün bunlara son verir ölüm.
Cesare Pavese – Yaşama Uğraşı / Günlükler