“Dünyanın en ünlü mahkumu” olarak anılan ve ırkçılığa karşı mücadelenin bütün dünyada yoğunlaşması üzerine adı duyulan Nelson Mandela, Güney Afrika’daki ırkçı beyaz rejime karşı yürüttüğü mücadele nedeniyle ömrünün 27 yılını demir parmaklıklar ardında geçirdi. Aynı zamanda dünyanın ilk siyahi devlet başkanı olan Mandela, ülkesinde 5 yıl başkan olarak hizmet etti. 1962’de Lenin Barış Ödülü, 1979’da Nehrü Ödülü, 1981’de Bruno Kreisky İnsan Hakları Ödülü’nü 1983’de UNESCO’nun Simon Bolivar Ödülü’nü 1993’te ise Frederik W. De Klerk ile beraber Nobel Barış Ödülü’nü aldı. Türkiye’de daha önce Kenan Evren’e “bile” verilen 1992 yılı Atatürk Barış Ödülü’nü ise Türkiye’deki insan hakları ihlali suçlamaları nedeniyle kabul etmedi.
“İnandıklarım uğruna ölmeye hazırdım”
Doğduğu köyde, doğumgünü kutlamasına katıldığımdaysa yanında ailesi vardı.Madiba’nın 20 torunundan biri olan Kweku Mandela, genç bir filmyapımcısı. Beni köye davet eden de oydu. Torunları NelsonMandela’ya hayatını anlattırıyordu. Çocukluğundan, özel hayatından, kadınlardan bahsediyordu yaşlı adam.Mandela, torunlarına hayatını 6 günde anlattı.Mirasını bıraktı. Kweku da kaydetti. KwekuMandela şimdilerde çekimlerimontajlıyor ve 2013’te yayınlanacak bir belgesel haline getirmeye çalışıyor. Mandela’nın hayatının 3 farklı dönemi var. İlki doğumundan Johannesburg’a taşınıncaya kadar geçen 1918-1952 arasındaki yıllar. İkincisi 1964’e kadar siyasete girmesi ve hapse atılması. Sonuncusuysa 1964’ten bugüne özgürlükmücadelesi ve Robben Adası yılları. İşte torunlarının sorularına “Madiba”nın veridiği samimi cevaplar.
Bir adı da ‘sorun çıkaran’
Pişmanlık duyduğun şeyler var mı?
Siyasi olarak kalkıştığım hiçbir şeyden pişmanlık duymuyorum. Bana ihtiyaçları olduğunda yanlarında bulunamamak, torunlarıma yeteri kadar vakit ayıramamak tek pişmanlığım.
Çocukken en çok kimden etkilendin?
Annemden. Bana inandığım şeylerin peşinden gitmekten asla vazgeçmemeyi öğretti. Hayatımdaki kadınlar bana hep iyi gelmiştir.
Çapkın bir erkek miydin?
Torunlarımın yanında fazla detay veremeyeceğim. Kadınlar benden hoşlanır. Onları hep güçlü buldum, kadınlarıma bağlı kaldım.
Nelson Mandela belgeseli (5n1k)
Sana “Madiba” diyorlar…
Aslında bir adım daha var: “Rolihlahla.” “Sorun çıkaran” demek.
İlk defa ne zaman sisteme kafa tuttun?
Sanırım ilki Transkei’yi terk etmekti. Benim için ayarlanan evlilikten kaçtım.
Hapisten çıktığında aklında ne vardı?
Çocuklarımı hatırlayamayacağım, tanıyamayacağım diye çok endişeliydim.
Bazı eylemler barışçı lider imajını zedelemiyor mu?
Mesela gerilla metotları kullanmak. Yapmak zorundaydım. Taviz vermek istemedim. İnandıklarım uğruna ölmeye hazırdım. Zaten direnmenin tek yolu da buydu.
Yaser Arafat ve Muammer Kaddafi’yle dostluğun da tartışma konusu.
Robben Adası’nda hapisken bu insanlar beni destekledi. Bu desteğin değerini ancak yıllarca tutsak kaldıktan sonra özgürlüğe kavuşanlar bilebilir. Onlara sırtımı dönemezdim, yardımları için teşekkür ettim ve başkanken dostluğumu sürdürdüm.
Hiç başarısız oldun mu?
Kazanmak, hiç başarısızlığa düşmemek değildir. Kazanmak, her düştüğünde tekrar ayağa kalkabilmektir.
Söyleşiyi Hazırlayan: Daphne Barak (hthayat)
Kürtçe bir klip çekeceğini açıklayan Ahmet Kaya’ya “Şerefsiz” diye manşet atan Hürriyet gazetesi, 18 Mayıs 1992’de “Atatürk Barış Ödülü”‘nü Kürtlere karşı işlenen insan hakları ihlalleri nedeniyle reddeden Nelson Mandela’ya ise yine manşetten “Çirkin Afrikalı” diyor. Şimdilerde “Hürriyet Benim” reklamıyla “Özgür çocuk” imajı çizenlerin gerçek yüzü bu.
