Sevgi yalnız insana vergi olmasa da insanın gene en ulu duygusudur. Anamızı, babamızı, kardeşlerimizi, çoluğumuzu çocuğumuzu görünce içimizin titremesi, onları anarken yüreğimizin ya kaygılı bir sevinç, ya sıcak bir üzüntü ile çarpması dünyamızı genişletiverir. Bir kendimiz için yaşamaktan, öz tasalarımızın çemberinden kurtuluruz. Bir de gönülden kimseye bağlı olmayan, kimseyi aramayan, özlemeyen bir kişi düşünün; akıllı olsun, doğru olsun, acımak nedir, isterseniz onu da bilsin, siz gene bir ürpermez misiniz? Doğum ile ölüm arasındaki yolu acılarla da, zevklerle de zenginleştiren hep sevgi, kendimizden başka kimselerle ilişiğimiz olduğu duygusudur. Yoksa var olduğumuzu bile anlamaz, düşsüz bir uykudan uyanmaksızın geçer giderdik.
Sevgi özcülükten başka bir şeydir mi demek istiyorum? İnsanoğlunda ne vardır ki kökü özcülükte olmasın? Anamızla babamızı, kardeşlerimizle çocuklarımızı düşünürken, severken de kendimizi düşünmüş, kendimizi sevmiş olmuyor muyuz? Hepimiz iki büyük korkunun, ölüm korkusu ile yalnızlık korkusunun zincirlerine vurulmuş değil miyiz? Onları bir başımıza taşıyamadığımız için, onları unutabilmek için türlü işleri türlü duyguları yaratmışız. Sevgi de kendimizi avutmak içindir. Seveceğiz, sevmeğe inanacağız ki sevilelim; yani bizi düşünen, ölmemizi istemeyen, bizim ölmemizden belki bizim kadar korkan kimseler bulunsun.
Yalnız soy sop sevgisinin değil, dostluğun, yani kendi seçtiğimiz insanları sevmemizin de kökü özcülüktedir. Bir başımıza kalmaktan, belki biricik gerçek alemimiz olan kendi içimize büzülmekten, hep onun yoksulluklarını çekip ifritleri ile boğuşmaktan ürkmeseydik dost, arkadaş edinmeye özenir miydik? İnsanoğlu yaradılışından topluluk ister, hep çıkan arkasından gider, yardım arar; başkalarının kendisine ilgilenmesi için kendisinin de başkalarına ilgilenmesi gerektiğini sezer, onları seviyormuş, iyiliklerine çalışıyormuş gibi görünür. Kimseden öğrenmeksizin mayasında bulduğu bu ikiyüzlülükle sevgi masalını uydurur, ondan o kadar hoşlanır ki en sonunda kendi de inanır. Kimseyi aramayan, özlemeyen bir kişi gibi düşünürsek ürpeririz demiştim; doğrusu her birimiz onun gibi değil miyiz? Hepimizde onun özcülüğü vardır, ama biz özcülüğümüzü sevgi perdesi altında gizleriz. Yalnızlık korkusu ile ölüm korkusundan büsbütün kurtulmuş, toplum içgüdüsünü yenmiş bir kişi bulunur da o başkalarını severse ancak onun sevgisi gerçek bir sevgi, yalın bir sevgi olabilir. Bizimki bir yalandır, kendimizin de irkildiğimiz asıl yüzümüzü kendimizden de saklayan bir perdedir.
O masaldan o kadar hoşlanmışız ki onu, aslında onunla belki hiçbir ilişiği olmayan, büsbütün başka bir içgüdüden doğan aşka da karıştırmışız. Arzularımızın çektiği insana sevgili diyor, kendi kendimizi düşünmekten, kendi kendimizle uğraşmaktan başka bir şey olmayan aşka, kendimizi unutmak diye bakıyoruz. Ama aşk, sevda, sevgiden bir payı olmasaydı, hiçbir zaman söyleyemeyeceğimiz, utanacağımız bir şey olmaz mıydı? Sevgi denilen yalan onu da güzelleştirmiş, insanı bütün hayvanlarla eşit eden bir duyguya insanlığın bütün üstünlüklerini vermiş; öyle ki aslında vücudumuzun, en ölümlü benliğimizin gereği olan bir tutkuya, ruhumuzun, ölmezliğine inanmak istediğimiz benliğimizin en güzel belirtisidir deyip övünüyoruz. Aşka sevgiyi karıştırmakla, özcülüğümüzün en sert, en korkunç belirtisini insanlığın en yüce eğilimleri ile bezemiş, onu ölmezliğimizin temeli haline getirmişiz.
Sevgi aslında belki hoş bir masal, içimizin çirkinliklerini unutup kendimizi avutmak için uydurduğumuz bir yalandır; kökü özcülüğümüzde, ikiyüzlülük içgüdüsündedir. Olsun; özcülüğümüzü, ikiyüzlülüğümüzü unutturuyor, bizi küçüklükten kurtarıyor. Bunun için duygularımızın en ulusu, birer düş de olsalar gene göğsümüzü kabartan, bize sanki bir tanrılık bağışlayan üstünlüklerin kaynağıdır.
• Sevgi ektiğimiz yerde sevinç büyür.
SHAKESPEARE
• Sevgi, iki yalnızın birbirini selamlaması, dokunması ve korumasıdır.
RİLKE
• Her şey kendinizi tanımakla başlar. Ondan sonra başka birini tanıyabilir ve derinden empati duyabilirsiniz.
Shirley Mac LAİNE
• Yumuşak, sertten daha güçlüdür. Su kayadan daha güçlü, sevgi zordan daha güçlüdür.
Hermarn HESSE
• Dostunu erkekçe seven kişi / Pervane gibi özler ateşi: / Sevip de yanmaktan kaçanların / Masal anlatmaktır bütün işi.
Ömer HAYYAM
• Sevmek yüreğinizle beğenmektir, beğenmek aklınızla sevmektir.
GACİTİER
• Uzun yaşamaz kolay ele geçen sevgi.
OVİDİÜS
• İnsanları toptan sevmek ahlaksızlıktır.
DOSTOYEVSKİ
• Kendini sevmek, yaşam boyu sürecek bir aşk serüveninin başlangıcıdır.
Oscar WİLDE
• Açgözlülük ve bencillik illetlerinin en güçlü ilacı sevgidir.
MEVLANA
