Tarihte bilinen ilk kadın matematikçi: Hypatia ve öldürülüşü – Eduardo Galeano

“Önüne gelenle gidiyor,” diyorlardı, özgürlüğünü lekelemek istediklerinde. “Kadına benzemiyor,” diyorlardı, zekasını övmek istediklerinde.

Ne var ki, çok uzaklardan bir sürü öğretmen, hâkim, filozof ve politikacı onun anlatacaklarını dinlemek için İskenderiye Okulu’na koşuyordu.

Hypatia, Öklid ve Arşimet’e kök söktürmüş olan matematik problemleri üzerinde çalışıyor ve ilahi ya da insani sevgiyi hak etmeyen kör inanç aleyhine konuşmalar yapıyordu. Kuşku duymayı ve soru sormayı öğretiyordu. Ve tavsiyelerde bulunuyordu:

“Düşünme hakkınızı saklı tutun, yanlış düşünmek bile hiç düşünmemekten iyidir.”
Bu kilise karşıtı kadın, maço Hıristiyanlar şehrinde ilim öğreterek ne yapmaya çalışıyordu?
Ona cadı ve büyücü diyor, ölümle tehdit ediyorlardı.

Ve 415 yılı Mart ayında bir öğle vakti kalabalık üzerine çullandı. Arabasından çekip çıkardılar, çırılçıplak soyup sokaklarda sürüklediler, tekmelediler ve bıçaklarıyla deştiler. Ondan geriye kalan parçaları da, kent meydanında yakılan büyük ateş ortadan kaldırdı.
“Bu olay soruşturulacak,” diye açıklama yaptı İskenderiye Valisi.

blank
Hypatia’yı sürüklenerek kiliseye götürüp istiridyelerle parçalayıp, kütüphanesiyle yaktılar.

1936 yılının 26 Mart gecesinde Maya yerlisi Felipa Poot, Kinchil köyünde taşlanarak öldürüldü.

Onunla birlikte, üzüntü ve korkuya karşı yanında mücadele eden yine Maya yerlisi üç kadın yoldaşı da bu taş yağmurunda can verdi.

Onları öldüren ilahi kast mensupları kendilerini Yucatân topraklarının ve insanlarının sahibi olarak adlandırıyorlardı.

Eduardo Galeano
Kaynak: Kadınlar


Hypatia Yunan filozof, matematikçi ve astronomdur. İskenderiye Kütüphanesi’nde felsefe, matematik ve astronomi üzerine dersler vermiştir. Yeni Platonculuk öğretisine bağlı olan Hypatia, Atina Akademisi’nin Eudoxus’ün başını çektiği Matematik geleneğine üye idi.
Hayatını konu alan “Hypatia” [Maria Dzielska] adlı bir kitap ve Agora adlı bir film bulunmakta.

Yerliler ve zenciler gibi, kadın da ikinci sınıf vatandaş – Eduardo Galeano

Cevap Ver

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz