Stalin’in dört çocuğundan biriydi Yakov Dzhugashvili (Cugaşvili), İkinci Dünya Savaşı sırasında, Kızıl Ordu’da üsteğmen olarak topçu birliğinde görev yaptı. Almanya’nın Sovyetler Birliği’ni işgaliyle birlikte 1941 yazında Smolensk Muharebesi’nde esir alındı.
Hitler, Yakov’u Sovyetlere karşı propaganda amacıyla kullanmak istedi. Bu maksatla Yakov’a babası aleyhine konuşması, basında ve medyada Stalin’i aşağılaması durumunda kendisine zarar verilmeyeceğini vaat etti. Hatta kendisine para ve mülk teklif edildi. Hitler’in bundan kastı Kızıl Ordu’da savaşanları caydırmaktı.
Ancak Yakov’u ikna etmeyi başaramadı. Hatta Yakov Cugaşvili bu teklifler karşısında Nazilere hakaretler savurdu. Savaşın sonlarına doğru, Almanlar daha sonra Yakov’u Stalingrad Muharebesi’yle esir düşen mareşal Friedrich Paulus ile takas etmek istediler. Stalin bu teklifi reddeder, “Elinizde sadece oğlum Yakov değil milyonlarca oğlum var. Ya onları da bırakırsınız ya da oğlum onların kaderini paylaşır.” demiştir.
[srizonfbalbum id=40]
Yakov’un ne zaman öldüğü net değildir. Ancak sonradan, gizliliği kaldırılmış dosyalarda Cugaşvili, emirlere itaat etmeyi reddettiği ve “Vur!” diye bağırdığı için bir nöbetçi tarafından vurulduğunu gösteren fotoğraflar yayınlanmıştır.