|
,ADSIZ ŞİİRLER
Hayır, sen duymayasın diye değildi
Okumayışım sana yeni şiirlerimi
Senden öğrendiğim bir ozanlık kuralı vardı
Yaptığım yalnızca ona uymaktı.
Yasaktı bu kutsal kurala göre
Baba oğul birbirimize şiirlerimizi okumak
Ve ikimiz de baba ikimiz de
Başkalarından duymayı yeğlerdik ne yazmışsak.
*
Karısı için bir şiir yazdı ozan:
“Işığımsın benim, yıldızım, şafağımsın,
Yanımdaysan, her şey güzel, doyumsuz,
Yok musun, her şey acı, tatsız!”
Tam bu sırada karısı -yıldızı ve ışığı-
Gülümseyerek gelip kapıda durdu
“Yine mi sen?” diye bağırdı ozan,
“Çalışıyorum, Tanrı aşkına git başımdan!”
Resul HAMZATOV
Çeviri: Mazlum BEYHAN
ALINLIKLAR’DAN
KADEH ÜZERİ YAZILARI
Doldurup kadehi krallar gibi içiyorsun ama
Kimin kral olduğu belli değil daha
KAPI ÜZERİ YAZILARI
Bu evde incitecek sizi
Hiçbir şey yok, ey konuklar!
Sağ esen herkes, varsa da hasta biri
O da sizin gelişinizle sağalır kalkar.
MEZARTAŞI YAZILARI
Bahtsızım diye sızlanma, ey yaşayan
Senden daha kara bahtlı burada yatan
*
Ne bilge olarak ün saldı
Ne bir kahramandı
Ama eğil önünde:
O bir insandı.
HANÇER ÜZERİ YAZILARI
Güneşin altında yüz yıl kalsa da
Asla kurumaz üstündeki kan, asla!
*
Öyle korkunçtur, tüyler ürperticidir öyle
Şaka sözcüğünü duymamıştır bile.
NE VARSA
Ne varsa güzel olan insanoğlunda
Gençlikmiş sözde, öyle diyorlar
Yürekteki ateş, kavgadaki inat
Çok sürmez, yiter gidermiş, geçtikçe yıllar.
Kalmazmış bu atılganlıklar yaşlandığımızda
Yorulurmuşuz yollardan, binbir kaygıdan
Bir kayıtsızlıktır gelir çökermiş
Bir agırbaşlılık, bir tevekkül -düşman başına!
Ne ün, ne onur, ne birşeyden incinme
Hiçbir şey farketmezmiş, öyle diyorlar
Ayırmadan hatta dostu düşmandan
Çagırırmışız kimi olsa meclisimize
Böyle olacaksa eğer birgün halimiz
Böyle örülecekse eğer hayatın ağı
Varsın bugünden olsun her ne olacaksa
Atıvereyim de kendimi yardan aşağı.
DAĞLAR
Bu ışıklı gökkubbenin altında
Birkaç dakikaları bile kalmış olanlar
Yüzlerce yıl yaşayacakmış gibi
Koşuşturup duruyorlar
Ve uzakta, binlerce yıllık suskunlukta
Dağlar, bu telaşçı kalabalığa bakarak
Donup kalmışlar haşin ve kederli
Sanki birkaç dakikaları kalmış gibi yaşayacak
Resul HAMZATOV
Çeviri: Ataol BEHRAMOĞLU
İKİ GÖZYAŞI
İki damla yuvarlandı ozanın yanağına
Sağ yanağına – sol yanağına
Sevinç damlası – üzünç damlası
Sevgi gözyaşı – öfke gözyaşı.
İki tertemiz, küçücük damla
Birbirinden ayrı, sessiz, küçücük
Ama birleşmeye görsünler, şiir olurlar
Şimşek gibi çakar, sel gibi boşanırlar.
Resul HAMZATOV
Çeviri: Mazlum BEYHAN
YAPITLARI
Firey Love and Burning Hate (Ateşli Aşk ve Yakıcı Nefret, 1943)
Year of My Birth (Doğduğum Yıl, 1950)
Word About The Older Brother (Ağabeyim Üzerine Birkaç Söz, 1952)
Dagestani Spring (Dağıstan’da Bahar, 1955)
Miner (Madenci, 1958)
My Heart is in The Hills (Dağlı Yüreği/Yüreğim Dağlardadır, 1959)
Two Shawls, Letters (İki Şal, Yazılar, 1963)
Rosary of Years (Yılların Tespihi, 1968)
By The Hearth (Ocak Başında, 1978)
Island of Women (Kadınlar Adası, 1983)
Wheel of Life (Yaşam Çarkı, 1987)
My Dagestan (Benim Dağıstanım, 1967-1971)
Türkçe’ye çevrilmiş kitapları
Benim Dağıstanım, Resul Hamzatov, Çeviri: Mazlum Beyhan, Düşün Yayınevi, Özyaşam ve Anılar Dizisi: 2, İstanbul, 1984
Resul Hamzatov
Kuzey Kafkasyalı ünlü Avar şair Resul Hamzatoviç Hamzatov 8 Eylül 1923’te bir Avar köyü olan Tsada’da doğdu, 3 Kasım 2003’te Moskova’da yaşamını yitirdi. Babası da Dağıstan halk şairi Hamzat Tsadas’tı. Tsada köyünde orta öğreniminin ardından Avar öğretmen okuluna gitti; ortaokul öğretmenliği ve Avar Tiyatrosu’nda tiyatro oyunculuğu yaptı. Moskova’da Gorki Edebiyat Enstitüsü’nü 1970’de bitirdi. 1943 yılında SSCB Yazarlar Birliği üyesi, 1950 yılında -ölümüne dek- Dağıstan Yazarlar Birliği başkanı seçildi. Hamzatov’ un ilk kitabı 1943 yılında Avar dilinde yayınlanmıştı. Rus ve Avar dillerinde yazdığı onlarca şiir ve düzyazı kitabı bulunan Hamzatov’un şiirlerini Raymond Paus, Yuri Antonovi, Aleksandr Pahmutov gibi ünlü kompozitörler besteledi. Hamzatov ayrıca Puşkin, Lermontov, Yesenin ve Mayakovski gibi sanatçıların yapıtlarını Avar diline çevirmiştir. 1952’de Sovyetler Birliği Devlet Ödülü’nü, 1962’de Lenin Ödülü’nü aldı; 1959’da Dağıstan Halk Şairi, 1974’de Toplum İçin Çalışan Kahraman unvanı ile onurlandırıldı. 2003 yılı, Dağıstan’da 80. doğum yılı anısına Resul Hamzatov Yılı ilan edildi.
