Osmanlı Padişahlarının yabancı anneleri ve padişahların yabancılarla evlenme gerekçeleri

Yabancı kadınlarla evlenme  hakkında rivayetlerden en önemlisi Osmanlı topraklarında yaşayan Müslüman olmayan tebaanın devlete olan bağlılığını artırılması amacıyla yapılmış olması üzerinedir. 
(Osmanlı İmparatorluğunun yıkılmasıyla bağımsızlığını ilan eden devlet sayısının 39 olduğunu hatırtırsak  bu rivayetin  önemi daha iyi ortaya çıkmaktadır) diğer bir rivayete göre ise; Padişahların eşinin ailesiyle uğraşmak istememesi bazı padişahların bu konuda geçmişte sorunlar yaşanması, -evlendiği kadının aile üyelerine iş, rütbe vb.   verilmesi –  saray ve çevresinde hoşnutsuzluğa neden olduğu belirtilmektedir.

I. Murat’ın annesi Nilüfer hatun: yarhisar tekfuru Mihalis’in kızıdır. Asıl adı Holofira’dır; müslüman olduktan sonra Nilüfer adını almıştır. Orhan Gazi’yle tanıştığı sırada Bilecik tekfurunun oğluyla nişanlıdır. Orhan Gazi ve adamları tarafından düğün gününde kaçırılmıştır.

Yıldırım Beyazıd’ın annesi Gülçiçek hatun: Aslen Rum olan Gülçiçek hatun’un türbesi Bursa’da bulunmaktadır.

Çelebi Mehmet’in annesi Devlet hatun:
Germiyanoğulları hükümdarı Şah çelebi’nin kızı, II. Yakup bey’in kız kardeşidir.

II. Murat’ın annesi Emine hatun:Dulkadiroğlu Mehmed bey’in kızıdır. Kimi kaynaklarda II. Murad’ın annesi Veronika olarak geçer.

Fatih sultan’ın annesi Hüma hatun: Eski adı Despina olan bir sırp olduğu söylense de Candaroğulları soyundandır.

II. Beyazıd’ın annesi Gülbahar hatun: Gülbahar hatun’un Arnavut, Sırp veya Fransız asıllı olduğu sanılmaktadır

Kanuni Sultan Süleyman’ın annesi Ayşe Hafsa Sultan:
Ayşe hafsa sultan’ın kökeni hakkında çeşitli kaynaklarda iki değişik teori yer almaktadır.
Bunlardan birincisine göre Ayşe hafsa sultan’ın kırım hanı Mengli Giray’ın kızı olduğu öne sürülmüştür.
Ancak ikinci bir teoriye göre Kanuni Sultan Süleyman Mengli Giray’ın kızından değil de, Yavuz Sultan Selim’in başka bir eşi olan avrupa kökenli bir cariyeden dünyaya gelmiştir.

II. Selim’in annesi Hürrem sultan: leh asıllı yahudi bir ailede doğan Hürrem sultan’ın asıl adı Roxelanne’dı (anastasiya lisowska).

III. Murat’ın annesi Nurbanu sultan: 1520’lerde henüz 10 yaşlarında bile değilken korsanlar tarafından kaçırılmış ve İstanbul’da dönemin en ünlü ticaret merkezi olan pera’daki köle tacirlerinden birine satılmıştı. Tam adı ve kaçırıldığı ülke kesin olarak bilinmemekle birlikte Osmanlı kaynaklarında yahudi bir ailenin çocuğu olduğundan bahsedilirken bazı tarihçiler onun venedikli olduğunu iddia ederler.

III. Mehmet’in annesi Safiye sultan:
Safiye sultan asıl adıyla sofia baffo 1530’ların sonunda venedik’te dünyaya geldi. O da korsanlar tarafından kaçırılıp Osmanlı’ya getirildi.

I. Mustafa’nın annesi Arnavut asıllıdır.
III. Mehmet’in cariyelerinden biridir. Oğlunun akli dengesi bozuk olduğu için sarayda önemli bir rol oynamıştır. Ancak ismi bilinmeyen nedenlerle tarihe geçmemiştir. Bazı güvenilmeyen kaynaklarda isminin Fuldane sultan olduğu belirtilmiştir. Abaza asıllı olduğu bilinmektedir.

I. Ahmet’in annesi Handan sultan:
Handan sultan rum asıllıdır ve doğduğu zamanki ismi Helen’dir. 1603 yılında oğlu I. Ahmet 13 yaşında tahta çıkarılınca valide sultan oldu.

Genç Osman’ın (II. Osman) annesi Mahfiruz Hadice sultan:
Sırp asıllıdır ve doğduğu zamanki ismi Mari’dir. Oğlu Genç Osman’ın 1618 yılında 14 yaşındayken tahta geçmesi üzerine valide sultan oldu. Kendisine devletlu ismetlu mahfiruz valide sultan ahiyat üs-şan hazretleri unvanıyla hitap edilirdi.

IV. Murat’ın annesi Kösem (mahpeyker) sultan:
Osmanlı tarihinin ünlü ve etkili kadınlarından olan Kösem sultan, 1590 yılında Bosna’da Anastasya adıyla doğdu. Bosna beylerbeyi tarafından İstanbul’a kızlarağası olarak gönderildi. 15 yaşındayken Sultan I. Ahmet’e haseki oldu.

IV. Mehmet’in annesi Turhan sultan:
rus asıllıydı ve doğduğu zamanki ismi Nadya idi. 12 yaşlarında iken Kırım tatarları’nın eline esir düştü ve İstanbul’a getirilerek saraya verildi. Oğlu IV. Mehmet 1648 yılında 6 yaşındayken tahta geçince valide sultan oldu.

II. Süleyman’ın annesi Saliha Dilaşub hatun:
sırp kökenli olduğu söylenir.

II. Ahmet’in annesi Hatice Muazzez sultan:
yahudi leh asıllıydı ve doğduğu zamanki ismi Eva idi. Oğlu III. Ahmet tahta geçmeden öldüğü için valide sultan olamadı.

II. Mustafa ve III. Ahmed’in anneleri Emetullah Rabia Gülnuş valide sultan:
1647 yılında girit adasında venedikli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babasının adı Retimo Verzizzi’ydi ve doğduğu zamanki ismi Evemia idi. 1695 yılında oğlu II. Mustafa’nın tahta çıkması üzerine valide sultan oldu.

I. Mahmut’un annesi Saliha sultan:
Rum asıllıydı ve doğduğu zamanki ismi Aleksandra idi. Oğlu I. Mahmut’ın 1730 yılında tahta çıkmasıyla valide sultan oldu.

III. Mustafa’nın annesi Mihrişah sultan: Mihrişah sultan Fransız asıllıydı ve doğduğu zamanki ismi Janet idi. Oğlu III. Mustafa tahta çıkmadan önce öldüğü için valide sultan olamadı.

I.Abdülhamit ‘in annesi Rabia Şermi Sultan:
Fransız asıllıydı ve doğduğu zamanki ismi Ida idi. 1714 yılında III. Ahmet’in eşi oldu. 1732 yılında öldüğünde oğlu I. Abdülhamit 7 yaşındaydı. I. Abdülhamit annesinin ölümünden ancak 42 sene sonra tahta çıktı. O yüzden Rabia Şermi Sultan, valide sultan unvanını alamadı.

III. Selim’in annesi Mihrişah valide sultan:
Ceneviz asıllıydı ve doğduğu zamanki isminin Agnes olduğu sanılmaktadır. 1789 yılında oğlu III. Selim’in tahta çıkması üzerine valide sultan oldu.

IV. Mustafa’nın annesi Sineperver valide sultan: Bulgar asıllı’ydı. Doğduğu zamanki ismi Sonya’ydı.

II. Mahmut’un annesi Nakşidil sultan: Fransız asıllı olduğu düşünülen Nakşidil sultan Osmanlı kaynaklarında padişah II. Mahmut’un öz annesi olarak bilinmekle birlikte, bazı batı kaynaklarında II. Mahmut’u evlat edinerek yetiştiren kadın olduğu öne sürülmüştür. II. Mahmut 1808 yılında tahta çıktığında Nakşidil sultan valide sultan oldu.

I. Abdülmecit’in annesi Bezm-i Alem valide sultan:
BezmiÂlem valide sultan genel kabul gören bilgilere göre, müslüman kafkas kavimlerinden birine mensuptur. Yahudi asıllı olduğuna dair bir iddia da ortaya atılmıştır.

Abdülaziz’in annesi Pertevniyal sultan:
Pertevniyal sultan Romen asıllıydı ve doğduğu zamanki ismi Besime’ydi. 25 haziran 1861 tarihinde Sultan Abdülmecit’in vefatı üzerine oğlu Abdülaziz tahta geçince Pertevniyal sultan da valide sultan unvanını aldı.

V. Murat’in annesi Şevkefza sultan:
Şevkefza sultan Çerkes asıllıydı. Oğlu V. Murat’ın 1876 yılındaki 3 aylık padişahlığı sırasında valide sultan oldu.

II. Abdülhamit ‘in annesi Tirimüjgan kadınefendi: Trabzon’da esir pazarından alınma, dansçı bir çerkes kızıdır. Şapsığ kabilesindendir. Sultan 2. Abdülhamit annesi için bizzat, haremdeki cariyeleri kastederek ‘bunlar da çerkesdir bizim validenin soyu’ dediğini Ayşe Osmanoğlu hatıralarında belirtmiştir. Şehzade Abdülhamit 10 yaşındayken eski ahşap beylerbeyi sarayı’nda veremden öldü. O yüzden valide sultan olamadı.

Mehmet Reşat’ın annesi Gülcemal kadınefendi: Arnavut asıllıydı ve doğduğu zamanki ismi Sofi idi. Gülcemal kadın efendi 29 aralık 1895 tarihinde oğlu padişah olmadan önce vefat etti. O yüzden valide sultan olamadı.

Mehmet Vahdettin’in annesi yani gülüstü kadın efendi: çerkes asıllıydı. oğlu, annesinin ölümünden çok sonra, 57 yaşındayken tahta çıktığı için Gülüstü kadın efendi hiçbir zaman valide sultan olamadı