Ermenicenin Hemşimce* lehçesi ile şarkılar söyleyen Karavan popüler Hemşin halk müziklerinden topladığı “First Hamshenian” adlı albümü, Ermeni Hemşin Bilimsel, Enformasyon ve Kültür Merkezi ile yerel yardım organizasyon desteği ile ortaya çıkan bir çalışma.
Sonraki şarkıya geçmek için >| şarkı seçmek için [>] işaretine basınız.
Karavan – First Hamshenian (Perviy Amshenskiy): 01. Ari, ari yavriges 02. Al aylugh 03. Sra bar 1 04. Sra bar 2 05. Amman doktor 06. Chobni erke 07. Mek, ergu, erek, chors 08. Of-of 09. Topal bar 10. Dzapik bar 11. Tikko bar 12. Titremya
* Hemşince
Homşetsi ya da Homşetsi lizu “Hemşin Dili” olarak da bilinen arkaik bir Ermenice olup, Ermenice’nin Batı (İstanbul) lehçesinin içerisinde değerlendirilir. Batı Ermenice’nin kuzey şivesi olarak da yorumlanır. Ancak en doğru tanımıyla Hemşince bir Batı Ermenice’nin lehçesidir.
Doğu Karadeniz’de kendilerini Hemşinliler olarak adlandıran Müslümanlaşmış Ermenilerce konuşulur. Ancak bazı Hemşinliler, kenilerinin ayrı bir Müslüman halk olduğunu iddia edip Ermeniler ve Ermenice ile olan akrabalıklarını kabul etmezler. Ve kendilerini Hemşinliler olarak adlandırırlar.
Hemşin lehçesi, Türkiye’de başta Artvin’in Hopa ilçesindeki Laz köyleri içinde kalan bazı köylerde yoğun olmak üzere, Borçka ilçesi ve bazı muhacirlerce Batı Marmara’da dil adaları şeklinde konuşulur. Bunun dışında 1915 Olayları (Sözde Ermeni Soykırımı)’ndan sonra sürgüne giden Hemşinlilerce; Abhazya’nın özellikle Gagra kentinde, Rusya’nın da Stravropol oblastında yaşayan halk tarafından konuşulur. Tahminî konuşucu sayısı birkaç yüz bindir. Türkiye’de 40.000 kadar insanca konuşulur.
Yazımı için Türkiye’de Türk alfabesi, Rusya ve Abhazya’da Kiril alfabesi ve Ermenistan’da araştırma mâhiyetinde Ermeni alfabesi kullanılmaktadır.
Hemşince | Ermenice | Lazca | Türkçe |
---|---|---|---|
erguşapti | yerguşapti | tutaçxa | pazartesi |
yiyekşapti | yerekşapti | iǩinaçxa | salı |
çookşapti | çorekşapti | cumaçxa | çarşamba |
henkşapti | hinkşapti | çaçxa-umkiseri | perşembe |
upat | urpat | p’arasǩe | cumâ |
şapat | şapat! oroman-ორომან | şurişxa-sap’at’oni | cumartesi |
giyagi | giragi | mjaçxa | pazar |