“Görelilik kuramım başarıyla kanıtlanırsa Almanya benim bir Alman olduğumu iddia edecek. Fransa ise dünya vatandaşı olduğumu açıklayacaktır. Kuramım gerçek dışı çıktığında ise, Fransa bir Alman olduğumu söyleyecek. Almanya ise bir Yahudi olduğumu açıklayacaktır.”
[Albert Einstein, Fransız Felsefe Cemiyeti konferansından – 6 Nisan 1922]
Üzerindeki göz
1955 yılında bugün Albert Einstein öldü.
O güne dek, yirmi iki yıl boyunca FBI, Federal Bureau of Investigation, onun telefonlarını dinledi, mektuplarını okudu ve çöp torbalarını karıştırdı.
Einstein izlendi çünkü onlara göre o bir casustu. Moskova’nın casusu: polisteki kalın dosyasında öyle deniyordu. Orada ayrıca, yok edici bir ışın ve insan zihnini okuyan bir robot icat ettiği de söyleniyordu. Ve deniyordu ki, Einstein 1937 ile 1954 arasında otuz dört komünist cepheye üye olmuş ya da işbirliğinde bulunmuştur, üç komünist örgütü onursal olarak yönetmiştir ve böyle bir geçmişe sahip bir adamın saygın bir Amerikan vatandaşına dönüşmesi mümkün değildir.
Ölüm bile onu kurtaramadı. Gözlenmeye devam etti. Ama artık bunu yapan FBI değildi, onun beynini iki yüz kırk parçaya bölüp dehasına bir açıklama getirmeye çalışan kendi meslektaşları, yani bilim adamlarıydı.
Hiçbir şey bulamadılar.
Zaten Einstein daha önceden uyarmıştı:
-Bendeki tek anormal taraf merakımdır.
Dünya Günü
Einstein bir keresinde şöyle dedi:
-Eğer arılar yok olursa, dünyanın ne kadar ömrü kalır ki? Dört, beş? Arılar olmadan polenizasyon olmaz, polenizasyon olmayınca da ne bitkiler ne hayvanlar ne de insanlar.
Bunları bir arkadaş ortamında söyledi.
Arkadaşları gülüştüler.
O gülmedi.
Ve şimdi dünya üzerindeki arıların sayısı her geçen gün azalıyor.
Bugün Dünya Günü ve uyarmakta fayda var: bunun sebebi Takdir-i İlahi ya da Şeytanın laneti değil,
doğal ormanların katliamı ve endüstriyel ormanların hızlı artışı;
floranın çeşitliliğini engelleyen ihracat tarımı;
ürünlere zarar veren organizmaları ve bu arada da doğal hayati öldüren zehirler;
kârı arttırırken toprağı kısırlaştıran kimyasal gübreler,
ve reklam dünyasının tüketim toplumuna dayattığı kimi makinelerin yaydığı radyasyon.
Eduardo Galeano
Ve Günler Yürümeye Başladı
Einstein, komünistlikle ve ajanlıkla da suçlandı. E=mc2 denkleminin fikir babası olmasına rağmen, hiçbir zaman Manhattan Projesi (ABD’nin gizli atom bombası yapma planı) içinde yer almadı. Amerikalı tarihçi Richard Schwartz’ın 1983 yılında açıkladığı belgeler, Einstein’ın neden ajanlıkla suçlandığını ortaya koyuyor. Öldüğü yıl olan 1955’te FBI’ın hakkında yürüttüğü araştırma dosyaları 1.500 sayfayı bulmuştu. Bu dosyaların çoğunda, komünistlerle bağlantılar kurmak ve Almanya’daki evini haberleşme merkezi olarak kullanmaktan suçlanıyordu.
İddiaların somut dayanakları var mıydı? 1930’lu yıllarda Einstein, emperyalizm karşıtı eylemler yapan ve ulusal bağımsızlığı savunan sol eğilimli bir örgütün onursal başkanıydı. Aynı zamanda, komünist ajanlar Hilaire Noulans ile eşinin saklanmasına yardımcı olmuştu. Tüm bunlara rağmen, Sovyetler Birliği’ni eleştirdiği pek çok kamuoyu açıklaması yaptı ve Yahudiler’e karşı tavırlarından dolayı onlar için çalışmayı reddetti.
Teşekkürler…