Dünya barışına dikkat çekmek amacıyla beyaz gelinlik giyerek 8 Mart 2007’de Milano’dan yola çıkan performans sanatçısı Pippa Bacca, balkan ülkeleri ve Türkiye üzerinden otostop yaparak Tel Aviv’e gitmeyi hedefliyordu. Türkiye yolculuğu sırasında Gebze’de kaybolan Barış Gelini bir süre sonra Bacca’nın tecavüz edilerek öldürüldüğü ortaya çıkmıştı. İnsanlık için çıktığı yolculuğu yarım kalan sanatçının trajedik ölümünün üzerinden 3 yıl geçti.
Bacca’nın ikinci ölüm yıldönümü olan 31 Mart 2009 yılında yarım kalan bu yolculuğun Türkiye ayağını giydiği siyah gelinlikle otostop yaparak devam ettiren Bingöl Elmas, bu yolcuğu konu alan belgeseli geçtiğimiz aylarda tamamlandı. Pippa’nın son otostop yaptığı yerden başlayıp Suriye sınırında son bulan belgeselde; Elmas bir yandan Pippa’ya olanların izini sürerken karşılaştığı ‘erkeklik’ hallerinin karanlık yönünü insani bir içtenlikle Türkiye’de kadın olmanın sarsıcı gerçekliği ile yüzleştiriyor.
“Savaşlarla çevrili bir ülkede yaşayan bir kadın olarak barış ve güven benim için o kadar önemli ki kaldığın yerden devam etmek istiyorum”
Bingöl Elmas’ın Gebze’den başlayan yolculuğu Hatay’ın Cilvegözü sınır kapısına kadar 11 gün sürüyor. İnsana güvenin getirdiği cesaretle yolculuğa çıkan yönetmen, barışın peşine düşüp güvenin izini sürerken; dayatılmış önyargıların, öğretilmiş korkuların ve -özelikle kadınlar için- olağanlaşan ezilmişliği yolda rastladığı insanların yaşam öyküleriyle kendi kamerasına kaydediyor. “Pippa’ya Mektubum“, bir kadın belgeselcinin güven, barış, korku ve kötülük üzerine sorgulamaları, sesli düşünmeleri yaşamın başka bir boyutuna ışık tutuyor.
Pippa’ya Mektubum Belgesel/film Fıragmanı – Asmin Film
Bingöl Elmas, belgeseli, “Filmde, Pippa’ya olanlardan ve ‘erkeklik’ hallerinden bahsedilirken bir yandan da Türkiye’de kadın olmanın bütün zorluklarının “erkekler aleminde” nasıl olağanlaştırıldığıyla yüzleştiriyor. Sistemden ayrı elle alınmayan sorun, performans sanatçısı Pipa’nın Dünya Barış’ı temasıyla birleşirken, kadının ikinci kez ezilmişlik meselesi sanatsal açıdan söz ettiğimiz performas’la yeniden anlamlandırıyor. Filmin yönetmeni, “Erkeklere ait alanlarda, bir otobanda, bir kamyonda kadın olarak hiçbir tacize, tecavüze uğramadan var olabilmek üzerine bir film” diye tanımlıyor.
“Pippa’ya Mektubum” Fransız kanalı Arte tarafından desteklenerek, yapım şirketi Article Z’den Patrice Barrat’ın “Öteki Türkiye Programı” çerçevesinde ve Tuğrul Artunkal’ın editörlüğünde gerçekleştirildi. Yolculuk sırasında Bingöl Elmas’ı 5 kişilik bir yapım ve çekim ekibi izledi.
Türkiye’deki ilk gösterimi, İf İstanbul 9. AFM Uluslararası Bağımsız Filmler Festivali’nde gerçekleştirilen film ulusal ve uluslararası festival yolculuklarına başladı.
Filmden Alıntılar
“Savaşlarla çevrili bir ülkede yaşayan bir kadın olarak barış ve güven benim için o kadar önemli ki kaldığın yerden devam etmek istiyorum”
“Sevgili Pippa biliyorum ki senin o korkunç saldırıyla hayatını kaybettiğin dakikalarda, kadınlar yalnızca kadın oldukları için bir dolu şey yaşıyor. Biliyorum ki bu yaşananlar sadece buralara ait değil. Ama ben, yolculuğunu devam ettirirken bu coğrafyadaki karanlık yanlarımızla yüzleşmek istedim. Bir yandan da umudumu yitirmedim ve hala var olan aydınlık yanlarımıza inandım.”
“Etrafımdaki herkesin bu yolculukta başıma geleceklerle ilgili senaryosu vardı.”
“Hemen hepsi de korku ve güvensizlik üzerineydi. Acaba ne zaman yok ettik içimizden güven duygusunu? Ya da bu hep böyle miydi? ‘Ne zaman, nasıl yaşamaya başladık bu kadar çok korkuyu ve önyargıyı?”
“Dünyanın herhangi bir yerinde, hiçbir güvenlik tedbiri almadan iletişim kurmak, koşulsuz güvenmek mümkün mü”
“Erkeklere ait alanlarda, bir otobanda, bir kamyonda kadın olarak hiçbir tacize, tecavüze uğramadan var olabilmek mümkün mü?”
Amaç, Yaklaşım
Pippa’nın yaptığı bu çok anlamlı yolculuğun başka bir biçimde ve içerikte de olsa devam etmesi gerektiğini düşündük. Savaşların orta yerinde olan bir ülkede, ‘düşük yoğunluklu savaş’ başlığı altında yanı başımızda insanlar ölmeye devam ederken barışı ve barış için yapılacak her şeyi çok önemsiyor ve çok ihtiyaç duyuyoruz.Dünyanın herhangi bir yerinde, hiçbir güvenlik tedbiri almadan bir insanla iletişim kurmaya, onunla yolculuk yapabilecek kadar ilişki kurmaya, koşulsuz güvenmeye hele ki kadın olarak güvenmeye çok ihtiyacımız var.
Biliyoruz ki kadınların başına gelenler sadece bu ülkede yaşanmıyor. Pippa’nın o korkunç saldırıyla hayatını kaybettiği dakikalarda, dünyanın dört bir yanında başka kadınlar şiddet görüyor, evlerde, sokaklarda, araçlarda, işyerlerinde, bir tarlada ya da çalılıkta tacize, tecavüze uğruyorlardı. Kız çocukları bekaretleri için para karşılığında satılıyorlar, ömürleri boyunca korkunç acılar içinde kıvranmalarına neden olan sünneti olmaya zorlanıyorlar, reklamlarda çeşitli medyalarda cinsel obje, zevk aracına dönüştürülüyor, gazetelerin üçüncü sayfalarını dolduruyorlardı. Ya da hala erkeklere ait dünyalarda bir savaş taktiği ve metodu olarak düşmana dönüşmüş komşuları, kardeşleri, belki de askere alınmış çocukları tarafından tecavüze uğruyorlardı. Biliyoruz ki bu saldırılar sadece buralara ait değil. Gelişmiş olduğunu iddia eden, kendi medeniyetini diğerlerinden üstün sayan ülkelerde de yaşanıyor, başka biçimlerde ve tonlarda. Ama biz kendi ülkemizin gerçekliği ile yüzleşmek, karanlık yanlarımıza denk gelen sayfalarımızı açmak istedik.
Filmin Künyesi
Patrice Barrat’nın Özel Türkiye Serisi’nden
Yönetmen, Metin Yazarı: Bingöl Elmas
Yapım Yönetmeni: Marie de Mercey, Tuğrul C. Artunkal
Yürütücü Yapımcı: Anne-Marie Cadoz, Béatrice Dirat
Fransa Yapım Sorumlusu: Sarah Trévillard
Türkiye Yapım Sorumlusu: Hayriye Savaşçıoğlu
Fransa Yapım Asistanı: Aurélie Herman
Yönetmen Asistanı: Şirin Bahar Demirel
Görüntü Yönetmeni: Koray Kesik
Kamera: Koray Kesik, Bingöl Elmas
Çekim Ekibi: Şirin Bahar Demirel, Hayriye Savaşçıoğlu, Gülsün Eroğlu Toker, Çiğdem Kesik, Seyhun Orcan Sakallı,
Ada Ayşe İmamoğlu
Kurgu: Pierre Haberer, Mustafa Temiztaş
Kurgu Asistanı: Xavier Mutin, Frédéric Utard
Bingöl Elmas
1976 Erzurum doğumlu olan Bingöl Elmas, Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo Televizyon ve Sinema Bölümü mezunu. 1998-2001 yılları arasında ulusal yayın yapan çeşitli televizyon kuruluşlarında muhabirlik ve haber programlarda yönetmen asistanlığı yaptı.
2001-2008 yılları arasında Belgesel Sinemacılar Birliği’nde çalıştı. Şu anda Asmin Film Yapım bünyesinde, yönetmen, yapımcı, metin yazarı olarak belgesel filmler üzerine çalışmalarını sürdürüyor.
Yönetmenliğini Yaptığı Belgesel Filmler
Evcilik – 2009 (Yapım Aşamasında)
Pippa’ya Mektup – 2009 …. Belgesel, Yapım, Yönetim
Trans Asya – 2008 …. Belgesel, Yapım, Yönetim
Ağustos Karıncası – 2005 …. Belgesel, Yapım, Yönetim
Yönetmenliğini Yaptığı Kısa Filmler
Oyun – 2002
Diğer Filmografisi
Kalimerhaba Side – 2004 …. Belgesel, Yönetmen Yardımcısı
Çıralı : Doğal Dönüş – 2004 …. Belgesel, Yönetmen Yardımcısı