Felsefe Kavramları, Temel Felsefe Sözlüğü

Yabancı Sözcükler: A

a fortiori : daha da güçlü bir nedenle

a posteriori :  (Lat. ‘‘sonrakinden’’) (sft. ve blt.) sonsal (deneyimden türetilen, görgül)

a priori :  (Lat. ‘‘öncekinden’’) (sft. ve blt) önsel (deneyimden türetilmeyen, kuramsal, kurgul)

agape : (Yun.: sevgi) erotik olmayan sevgi; Erotik sevgi ile karşıtlık içinde Hıristiyan sevgi

agnostisizm : bilinemezcilik

aistesis (Yun.)  : algı

aleteia (Yun.)  : gerçeklik

alloglossie : allo yabancı, başka; glosse, glossie: aldatıcı, yanıltıcı açıklama, yorum

anakronistik : zaman-uyumsuz anachronistic (anachronism: tarihsel olguları ait olmadıkları zamanlara yerleştirmek)

Ananke (Yun.) : Zorunluk Tanrısı

ancien régime : (Fr.) eski rejim. Fransa’nın 1789 Devriminden önceki toplumsal ve politik düzeni.

Angst : (Alm.) endişe

anima mundi :dünya ruhu

Anschauung : (Alm.) sezgi

antipodlar : antipodes yerin yüzünde birbirlerine yüzseksen derece karşıt noktalar

aorata : (Yun.) duyulur-olmayanlar (görülemezler)
apati aphaty duygu yitimi

a parte ante : geriye, önceye doğru

a parte post : ileriye, sonraya doğru

apeiros : (Yun.) sınırsız

apodiktik : apodictic zorunlu olarak doğru, tanıtlı, belgitli

apoloji : savunma

appetition : itki Leibniz; Monadın iç ilkesinin bir algıdan bir başkasına değişim ya da geçiş üreten etkinliği

arkaik : archaic (Yun. ‘arkhe’den) baş, başlangıç, ilk, ilke, ön

arketip : archetype kökensel model, ilk örnek; arke ilk, ilke; esk Yun. arkhetupos, ilk şekillenmiş

ataraxia : ansal dinginlik

ateist : tanrıtanımaz

ateizm : tanrıtanımazlık

atomos eidos :  (Yun.) ‘kesilemez biçim’

aura : Epilepside nöbeti hemen önceleyen ve sesler ya da ışık çakmaları ile beliren atak; görülmez yayılım, örneğin bir koku gibi

avant-garde : Uygulayım ve düşünceleri belirgin olarak deneysel ya da genel olarak kabul edilenlerin ilerisinde olan sanatçılar.

Türkçe Felsefe Dilinde Çok Kullanılan Sözcükler

Almaşık : Alternatif

Arı : Salt,Saf

Analitik : Çözümlemeci

Anamalcılık : Kapitalizm

Anlak : Anlama Yetisi, Zekâ

Anlık : Zihin

Arkatasar : Background(ing)

Aşkın : transcendent (transdent)

Aşkınsal : transcendental (transdental)

Bakışım : Simetri

Belirlenimcilik : Determinizm

Belgitlemek : Tanıtlamak

Belit : Aksiyom

Bengi : Ebedi, Sürekli

Beti : Şekil

Boşinanç : Batıl inanç

Çatışkı : Antinomi

Dayanç : Sabır

Devim : Hareket

Diluzluğu : Retorik

Dirimli : Canlı

Duyarlık : Hassasiyet

Duyunç : Vicdan

Edimsel : Aktüel; (Karşıtı gizil, potansiyel)

Erekbilim : Teleoloji

Erim : Menzil

Erinç : İyilik

Erk : İktidar

Erke : Enerji

Evrenbilim : Kozmoloji

Eytişim : Dialectic (diyalektik)

İnak-çılık : Dogma-tizm

İstenç : İrade

İzlek : Ders

İzlence : Program

Gizil : Potansiyel

Gönenç : Refah

Görgücülük : Ampirizm

Görüngü : Fenomen

İçkin : (karşıtı Aşkın)

İyelik : Sahiplik

Kamutanrıcılık : Panteizm

Kılgın : Pratik

Kıpı : Evre, Moment

Koşut : Paralel

Kurgul : Spekülatif, Kuramsal

Olumsal : Olabilir ya da Olmayabilir

Örgensel : Organik

Özdek-çilik : Madde-Materyalizm

Özek : Merkez

Pekin : Kesin

Saltık : Mutlak

Tansık : Mucize

Türe : Adalet

Tüze : Hukuk

Us : Akıl

Ussalcı : İdealist, Rasyonalist

Uygulayımbilim : Teknoloji

Cevap Ver

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz