20. yüzyılın en büyük divalarından biri olan Leyla Gencer Cumartesi günü Milano’daki evinde hayatını kaybetti. Leyla Gencer’in cenaze töreni Milano’da La Scala Operası’nın San Babila Kilisesi’nde gerçekleşti.
Solunum ve kalp yetmezliği nedeniyle vefat eden sanatçının cenazesi, törenden sonra vasiyeti doğrultusunda yakılmak üzere krematoryuma götürülecek. Gencer’in külleri daha sonra İstanbul’a getirilerek Ortaköy’de yapılacak bir törenle Boğaz sularına dökülecek.
İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın yeni yapılmakta olan merkezinde sanatçının vasiyeti üzerine bir “Leyla Gencer Müzesi” oluşturulacak.
Dünyanın bütün ünlü opera sahnelerinde “La Diva Turca” olarak alkışlanan ve büyük başarılara imza atan Leyla Gencer 1985 yılında sahneleri bıraktığı güne kadar dorukta kaldı. Opera repertuarı 34 bestecinin 70’in üzerinde operasından oluşan Leyla Gencer en son 2007’de İtalya’da aldığı Caruso Ödülü’nün dışında kadar pek çok önemli opera ödülünün de sahibiydi.
Opera tarihinin gelmiş geçmiş en büyük divalarından olan Leyla Gencer hayatının son yıllarını Milano’da La Scala Operası’nda opera sanatçıları için kurulan akademinin sanat yönetmeni olarak, genç şancıları yetiştirmeye adadı. İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın Mütevelliler Kurulu Başkanı olan Leyla Gencer 1995 yılından beri düzenlenen “Leyla Gencer Uluslararası Şan Yarışması”yla opera dünyasına yeni yetenekler kazandırmaya devam ediyordu.
Dünyanın önde gelen sopranolarından Leyla Gencer İstanbul’da doğdu. İstanbul Belediye Konservatuarı’nda başladığı şan eğitimine İtalyan soprano Giannina Arangi-Lombardi ve Apollo Granforte ile devam etti. 1950 yılında Ankara Devlet Operası sahnesinde Mascagni’nin Cavalleria Rusticana eserinde Santuzza rolünü yorumlayana dek Ankara Devlet Opera ve Balesi Korosu’nda görev aldı. Birkaç yıl içerisinde tanınan bir opera sanatçısı olan Gencer, bir çok önemli devlet etkinliğine soprano olarak davet edildi.
Leyla Gencer’in İtalyan sahnelerine adım atması Napoli San Carlo Tiyatrosu’nda yine Santuzza rolü ile oldu. Bir yıl sonra Madame Butterfly ve Yevgeni Onegin operalarını seslendirmek için tekrar Napoli’ye döndü. 26 Ocak 1957’de La Scala Tiyatrosu’nda ilk kez sahneye çıkarak Poulenc’in Les Dialogues des Carmelites operasının dünya prömiyerinde Lidoine rolünü yorumladı.
Şubat 1957’de, Milano Duomo Katedrali’nde düzenlenen Toscanini’yi anma törenlerinde, şef Victor De Sebata yönetimindeki La Scala Tiyatrosu koro ve orkestrası eşliğinde, Verdi’nin Requiem’inin final bölümünü yorumlayan Gencer, yine 1957 Temmuz’unda, La Scala Tiyatrosu’nun Köln turnesinde La Forza Del Destino operasında başrolü seslendirdi.
Ünlü soprano 1957 ile 1980 seneleri arasında La Scala Tiyatrosu’nda, Verdi’nin Don Carlos, La Forza Del Destino, Aida, Macbeth, Simon Boccanegra, I Vespri Siciliani; Bellini’nin Norma; Donizetti’nin Poliuto ve Lucrezia Borgia; Mozart’ın Idomeneo; Monteverdi’nin L’Incoronazione di Poppea; Gluck’un Alceste; Tchaikovsky’nin Maça Kızı; Britten’in Albert Herring ve Pizzetti’nin L’Assassinio nella Cattedrale eserinin 1958 yılı dünya prömiyeri de dahil olmak üzere bir çok başrol yorumladı.
Kısa sürede ulusararası bir kariyere kavuşan Gencer, 1992 yılına dek konser ve resitallerine devam etti.
1982’den itibaren, seminer ve yorum kurslarıyla kendini genç opera sanatçılarına adayan sanatçı, 1983-88 yılları arasında As.Li.Co. di Milano’nun didaktik-sanatsal yönetmenliğini üstlendi, 1997-98 yılları arasında ise şef Riccardo Muti tarafından La Scala korosunun genç sanatçılar okulunda yöneticiliğe atandı. Vefatına kadar La Scala Tiyatrosu’nda opera sanatçıları için kurulan akademinin sanat yönetmenliğini yapan Gencer, aynı zamanda opera yorumu üzerine dersler vermeye devam ediyordu.
En önemli opera sahnelerinde bir çok başrol yorumlayan Leyla Gencer, “20. yüzyılın son divası” olarak kabul ediliyor. Opera dünyasında bulunduğu yeri, yalnızca repertuarının çeşitliliğiyle değil, canlandırdığı karakterlere kattığı dramatik nüanslarla da sağlamlaştıran Gencer, araştırmacı kişiliği ve iyi bir eğitimci olmanın verdiği sorumlulukla romantik dönemin unutulmuş bir çok eserini tekrar günışığına çıkartmıştır.
Soprano: Vokal tanımlı müzikte en tiz bayan veya genç erkek çocuk sesine verilen teknik bir isimdir. Çoğu zaman bayan vokalini tanımlamak için kullanılmasına rağmen aynı zamanda bir çalgı topluluğunda en ince sesleri veren müzik araçları için de kullanılabilir.
İtalya’daki haber ajansları, Leyla Gencer’ın ölümünü “Geçen yüzyılın divasına elveda” başlığı ile verdi.